مصاحبه با دکتر مجید پولادیان

مصاحبه

🔎در اولین مصاحبه از دپارتمان مهندسی پزشکی، پای صحبت های دکتر مجید پولادیان خواهیم نشست و از تجارب ایشان برایتان خواهیم گفت. ایشان از اعضای هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات در رشته ی مهندسی پزشکی گرایش بیوالکتریک و از بنیانگذاران این رشته در دانشگاه آزاد هستند که در ادامه به شرح این موضوع می پردازیم.

 

⭕آقای دکتر لطفا در مورد سوابق کاری، تحصیلی و آموزشی خود اطلاعاتی در اختیار ما قرار دهید.

🔴بنده مقطع کارشناسی خود را در سال ۱۳۶۷ در رشته ی الکترونیک در دانشگاه تهران گذراندم. به دلیل نبود جایگاه خوب این رشته در ایران، علاقه ای به ادامه ی آن نداشتم و تصمیم بر تغییر رشته در مقطع کارشناسی ارشد گرفتم. آن زمان دانشگاه صنعتی شریف به تازگی رشته ی مهندسی پزشکی را وارد ایران کرده بود و به دلیل علاقه ای که از قبل به شاخه ی پزشکی داشتم، وارد این رشته شدم. در اولین دوره ی رشته ی مهندسی پزشکی، تمام دانشجویان وارد گرایش بیوالکتریک می شدند.

و بعد دانشگاه آزاد به عنوان گذراندن سربازی از بنده دعوت به عمل آورد و به عنوان طرح خدمت در دانشگاه آزاد مشغول به تدریس شدم. و بعد وظیفه ای به من القاء شد که رشته ی مهندسی پزشکی را در دانشگاه آزاد دایر کنم. که این کار در زمان گذراندن خدمت سربازی با حمایت و هدایت دکتر محمدرضا هاشمی گلپایگانی و دکتر علی عباسپور تهرانی فرد انجام گرفت. در همین فاصله دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب رشته ی مهندسی پزشکی را در مقطع لیسانس راه اندازی کرد و و ما هم در واحد علوم و تحقیقات مقطع دکترای این رشته را بنیان گذاری کردیم. و بعد از ورود این رشته، بنده مقطع دکترای خود را بورس دانشگاه علوم و تحقیقات و ماندگار شدم.

⭕⁦آقای دکتر در رابطه با تفاوت تحصیل در این رشته در سال های ابتدایی ورود آن و حال حاضر فرمودند: در آن زمان به دلیل تازگی رشته، استادی وجود نداشت و ما برای گذراندن دروس به دانشگاه های دولتی می رفتیم. در گذشته از دانشگاه آزاد به دانشگاه های دولتی مهمان می شدیم. تعدادی از دروس را در دانشگاه صنعتی شریف و یک یا دو درس را هم دانشگاه امیرکبیر با دکتر گلپایگانی گذراندم.

🔴رشته ی مهندسی پزشکی در دانشگاه علوم و تحقیقات در سال ۷۳ راه افتاد اما به دلیل نبود دانشجو، در نهایت سال ۷۴ این امر محقق شد و من اولین و تنها ورودی دکترای این دانشگاه بودم. و در سال های بعد دانشجوهای دیگر هم اضافه شدند. و الان ۲۷ سال هست که من در دانشگاه علوم و تحقیقات حضور دارم.

🔺ایشان ادامه دادند: به علت اینکه در مقطع دکتری بورس دانشگاه آزاد شده بودم، در همین جا ماندگار شده و شروع به راه اندازی آزمایشگاه ها و دانشکده ها کردیم. به کمک دکتر فیروزآبادی  و دکتر محمدحسن مرادی تیم خوبی شکل گرفت و بعد مقطع لیسانس از واحد تهران جنوب به ما ملحق شد و در یک جا متمرکز شدیم و دانشکده مهندسی پزشکی تأسیس شد.

 

⭕پس در واقع اولین دوره ی رشته ی مهندسی پزشکی در دانشگاه صنعتی شریف و بعد دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات بوده.

🔴بله اولین بار در ایران سال ۱۳۶۷ رشته ی مهندسی پزشکی در دانشگاه شریف راه اندازی شد. و بعد دانشگاه آزاد و دانشگاه امیرکبیر همزمان این رشته را وارد کردند.

در آن زمان درس های آناتومی و فیزیولوژی را به صورت کاملا جدی به مدت یک سال در کنار دانشجویان پزشکی دانشگاه شهید پزشکی می گذراندیم و حتی در تشریح جسد هم حضور داشتیم و مطالب به صورت کامل توضیح داده می شد و قرار بر این بود که دو مدرک، یکی از دانشگاه شهید بهشتی (وزارت بهداشت) و یکی از دانشگاه شریف (وزارت علوم) بگیریم. ولی بعد ها سر این رشته بین دو وزارتخانه دعوا شد و این اتفاق نیفتاد.

در آن زمان دکتر هاشمی گلپایگانی وزیر علوم شدند و به عنوان بنیان گذار این رشته در ایران، مهندسی پزشکی را به سمت وزارت علوم کشیدند. و با این کار یک سری اشکال پیش آمد و پایه حقوق ما کم شد و مانند کارمندان شدیم. اگر وزارت بهداشت می ماندیم، شرایط خیلی بهتر می شد.

 

 

 

⭕⁦ به نظر شما ویژگی های یک استاد نمونه چیست؟

🔴به نظر من استادی نمونه است که بتواند علم یا چیزی که بلد است را به یک نحوی به دانشجو انتقال بدهد. همین کافیست. اما در حال حاضر نسل های جدید زبان خاص خودشان را دارند و نمی توان با دیسیپلین و خیلی خشک با آن ها رفتار کرد. باید مقداری با نسل جدید راه بیاییم و از روشی استفاده کنیم که با روحیات جوانان سازگار باشد تا بتوان مطالب را به آنان انتقال دهیم و این کار مستلزم به روز بودن علم استاد است.

در دروس تخصصی مهندسی پزشکی حتما باید علم استاد به روز باشد و این موضوع در تحصیلات تکمیلی، ارشد و دکترا بیشتر مطرح می شود. در کل تمام اساتید برای هیئت علمی شدن از مراحلی عبور می کنند و از نظر علمی خیلی خوب هستند. ولی ممکن است علمشان راکد بماند و فقط به آموزش که یک کار روتین و کلیشه ای هست بپردازند.

🔺وی خاطرنشان شد: خیلی از دروس و سرفصل های این رشته باید تغییر پیدا کنند. درس هایی مانند سایکوفیزیولوژی که برای مهندسین پزشکی بسیار با اهمیت است، جزو دروس دانشگاهی این رشته قرار نگرفته است. البته درس های فیزیولوژی و آناتومی هم درس های مهم و پایه ای هستند که در دروس رشته ی مهندسی پزشکی قرار گرفته است. تا وقتی شما فیزیک چیزی را نفهمید (در بدن فیزیولوژی) نمی توانید اصلا مسائلش را مهندسی کنید یا از دید دستگاهی، تشخیص، درمان و… به آن نگاه کنید. متاسفانه رشته ی مهندسی پزشکی در مسیر بدی قرار گرفته است؛ در واقع فیزیولوژی و آناتومی را اصولا یک جورایی سر هم بندی می کنند.

🔺دکتر پولادیان در رابطه با تغییر این روش فرمودند: در حال حاضر می شود از تکنولوژی روز دنیا یعنی عینک های virtual reality یا واقیعت مجازی استفاده کنند و به صورت مجازی وارد بدن شده و به طور ملموس آناتومی بدن را آموزش دهند. اما دانشگاه باید برای تهیه ی این ها هزینه کند. همه چیز با تکنولوژی می تواند ارتقاء پیدا کند.

از نظر من استادی که بتواند از این امکانات استفاده بکند ، به روز باشد و بتواند انگیزه ی درستی به دانشجو بدهد، استاد نمونه است. چون انگیزه ها یک زمانی خیلی علمی بود و دانشجو به دنبال مقاله نویسی بود و از ما اساتید در خصوص علم آموزی پرس و جو می کردند اما در حال حاضر بسته به شرایط می پرسند که چه کاری بکنیم پولدار بشویم؟ در کدام موضوع یا کدام کار، پول بیشتری هست؟ حق هم دارند. هم علم و هم پول باید با هم باشد. استادی نمونه است که بتواند علمش را به نحوی به دانشجو منتقل کند که دانشجو بتواند آن علم را کاربردی کرده و از آن استفاده کند. در نهایت از نظر من درآمد زایی مهم ترین امر است. به این علت که فقط خود دانشجو نفعش را نمی برد؛ بلکه نیازهای مملکت هم برطرف می شود.

 

⭕⁦ شما در تدریس خود از چه روش و شیوه هایی استفاده می کنید که تفاوت ایجاد می کند؟

🔴من معمولاً با دانشجویان صمیمی هستم و سعی می کنیم خیلی خشک و با دیسیپلین نباشم. شرایط و مشکلاتی که دانشجوها دارند اعم از هزینه هایی که متقبل می شوند را درک می کنم. سعی دارم با دانشجو به روز باشم، شادشان کنم. من شخصاً حضور و غیاب را هیچ وقت در کلاس ها اجباری نکردم. ولی مطالب را یک جوری می گویم که علاقمند بشوند، کمی حسی تر ، پایه ای تر که کاربردی باشد.

و البته قبلاً علاقه ی دانشجویان بیشتر بود اما نسل به نسل این علاقه کمتر شده و یک جاهایی مجبوریم روی حضور و غیاب فشار بیاوریم؛ چون می بینیم دیگر هیچ کسی در کلاس ها نمانده است. ولی به هر حال همیشه بالای ۱۰ ۲۰ درصدی هستند که حتی اگر حضور و غیاب هم اجباری نباشد در کلاس می نشینند.

🔺دکتر پولادیان در ادامه ذکر کردند: در کل به دلیل اینکه رشته ی مهندسی پزشکی رشته ی تک بعدی نیست یعنی باید دانشجویان هم زمان با آموزش در دانشگاه باید تیم های پزشکی را ببینند. هدف ما هم این بود که ارتباط با پزشکان، تیم پزشکی و در کل بحث های پزشکی بیشتر باشد که این اتفاق نیفتاد و این موضوع را باید خود دانشجویان جبران کنند.

زنده کردن انگیزه در دانشجو به نظر من هدف اصلی است. سعی کنیم تمام کارهایشان را، از تحقیق کوچک کلاسی گرفته تا پروژه پایان ترم و تز ، اول از همه متناسب با علاقه شخصی خودشان و بعد امکاناتی که وجود دارد، باشد. باید شرایط را جوری وفق بدیم که به دانشجو فشار نیاد؛ هم از نظر اقتصادی هم از نظر سختی های اجتماعی. وقتی دانشجویی در شرکت یا بیمارستانی شاغل است چه بهتر که کارهای تحقیقاتی خود را نیز در همین مسیر انجام بدهد.

 

⭕⁦ همان طور که شما اشاره کردید قبلاً علاقه ی دانشجویان به علم آموزی بیشتر بوده، حال پیشنهاد شما برای نسل جدید به منظور استفاده از تجارب اساتید چیست؟

🔴این موضوع در سیستم آموزش عالی تعریف شده است. زمانی که دانشجویان درسی را با استادی می گذرانند، و یا پروژه ای را به همراه یکی از اساتید انجام می دهند، باید به طور خودکار این ارتباط برقرار شود. ولی برقراری ارتباط می تواند در بستر جلسات و نشست های علمی هم تعریف شود که نشده است.

قبلاً این هدف را داشتیم که فرضاً پزشکان ماهی یک بار بیایند یک سری جلسات مانند ژورنال کلاب تشکیل شود تا بحث های علمی صورت گرفته و مشکلات روز خود را بیان کنند. ما هم از این طریق بتوانیم ارتباط بین پزشکان و مهندسین را برقرار کنیم. چون این کار انجام نگرفت، ما به دانشجویان پیشنهاد می دهیم که خودشان در فامیل و آشنا با پزشکان گفت و گو کنند و نیازهای کاری، کلینیک و جامعه پزشکی را بفهمند تا بتوانند قدمی در مهندسی بردارند.

اما با توجه به سیاست گروه یا دانشکده این اتفاق نمی افتد و به طور مثال درسی که من در آن خبره تر و با تجربه تر هستم بنا به دلایلی به من نمی افتد؛ در نتیجه نمی توانم تجربه هایم را به دانشجویان انتقال بدهم. و یا دانشجویان در انجام پروژه ها ملاک هایی مدنظر دارند؛ برای مثال اکثراً دنبال راه و استادی هستند که زودتر بتوانند پروژه را به اتمام برسانند و بیشتر به دنبال مدرک گرفتن هستند تا یاد گرفتن.

در هر صورت اگر دانشجو خودش علاقه نشان بدهد و خودش به دنبال پژوهش و مقاله باشند، می توانند از تجارب اساتید استفاده کنند. همین موضوع در کلاس درس هم مطرح می شود؛ ما هنگامی که درس می دهیم هر چقدر دانشجویان مطالب بیشتری بخواهند، به تبع ما هم اطلاعات بیشتری در اختیارشان قرار خواهیم داد. اما وقتی دانشجویان بی حال و بی علاقه باشند، ما هم به طور ناخودآگاه مطالب را کمتر می کنیم. ما برای تدریس از دانشجویان انرژی می گیریم. حالا که کلاس ها حضوری نیست، خیلی بدتر هم شده؛ ارتباط یک طرفه است و دیگر تعاملی وجود ندارد.

 

⭕⁦ از نظر شما گرایش های مهندسی پزشکی نسبت به هم برتری دارند؟ این عقیده بین دانشجویان هست که چون اکثر دانشجویان به سمت گرایش بیوالکتریک میروند از همه بهتره و بقیه گرایش ها در کنار این گرایش هستند.

🔴نه اصلا اینطور نیست. یک عقیده ی قدیمی بوده که چون تمام حس های ورودی بدن انسان از طریق اعصاب و انفعالات الکتریکی انتقال پیدا می کند (البته در بعضی جاها در سیناپس ها شیمیایی می شود) و انتقال اطلاعات به مغز و برگشت دوباره ی آن الکتریکی است و درواقع وسعت عملکردش در بدن بیشتر است، از این رو به بیوالکتریک اهمیت بیشتری می دادند. ولی الان این بحث نیست. هر رشته برا خودش آنقدر زمینه کاری دارد که نمی توان گفت هر کدام نسبت به دیگری برترند و هر یک ارزش کاری خودشان را دارند. زمینه کاری هر کدام هم روز به روز رشد می کند.

اما یک مشکلی وجود دارد؛ آن رقابت منفی که بین گروه ها هست، بماند. مسئله این است که گروه ها درشان به روی سایر گروه ها بسته است. یعنی اگر یک دانشجوی بیومتریال به یک مشاور و راهنما از گروه بیوالکتریک نیاز داشته باشد، ارتباط بین گروه ها باهم تعریف نشده و این جای تأسف دارد. در صورتی که در دنیا پیشرفت هایی که تمام پروژه ها حاصل می کنند، به دلیل همگرایی علوم است. به این صورت است که چند رشته با همدیگر پروژه ای را شروع و به پایان می رسانند.

گرایش های مهندسی پزشکی هم مکمل یکدیگرند و نمی توان گفت کدام یک بهتر است و به نظر من از لحاظ ارزش کاری هم یکسانند.

🔺دکتر پولادیان در رابطه با نحوه ی انجام پروژه ها افزود: اغلب پروژه های دانشکده سمت پردازش رفته و به کلیشه تبدیل شده اند. مثلا در مقطع لیسانس از یک کشور دیگر داده می گیرند، روی آن کار می کنند و اصلا نمی دانند این داده ها چه بوده و از کجا آمده و نمی فهمند که پردازش چیست؟ ولی این ما اساتید هستیم که باید دانشجویان را به سمت زمینه های دیگر سوق دهیم. البته این که یک سری پروژه کابردی هم تعریف می کنند تا نیاز مملکت برطرف بشود خیلی خوب است ولی بیشتر کلیشه ای شده است.

بهترین حالت برای انجام یک پروژه این است دانشجو استادی از گروه خودش و از گروه دیگر و حتی از دانشکده های دیگر بگیرد و اگر امکانش بود، از دانشگاه های خارج از کشور هم استاد بگیرد و پروژه ی کاملی ارائه دهد. الان ملاک قبولی مجله ها هم همین موضوع است. در واقع اگر نویسنده های پروژه ی شما از نقاط مختلف دنیا باشند، اعتبار آن پروژه خیلی بیشتر است و زودتر مورد قبول واقع می شود. چون در حال حاضر دنیا به این سمت می رود. از گوشی موبایل گرفته تا lab on a chip  و خیلی چیزهای دیگر، همه ی این ها با همکاری ۳۰-۴۰ تا رشته باهمدیگر انجام شده است.

 

⭕⁦ مقصر شکل گرفتن این کلیشه در مقالات کیست؟ دانشجویانی که به سمت کارهای پژوهشی نمی­روند و یا استادانی که دانشجویان را به آن سمت نمی­کشانند؟

🔴مقصر اصلی کسی است که سیاست گذاری می­کند و برای دادن حقوق اساتید، شرط و شروطی می گذارند؛ مثلاً باید تعداد مقاله در سال منتشر کند. و این مسئله باعث می شود که از موضوعات اطرافش غافل شود. و فقط به این فکر می کند که چگونه مقاله ای را در یک سال به پایان برساند و سریع ترین راه، کلیشه­ی استفاده از دیتابیس ها می باشد.

حالا اگر بتوانند امکانات آزمایشگاهی، پول و کمک هزینه وارد دانشگاه ها کنند، آن وقت اهداف مشخص می شود. می توانند جلسه برگزار کنند و برای مثال مسئولین وزارت بهداشت، پزشکان، صنعت و… نیازهایشان را مطرح کنند. و بودجه ای در اختیار دانشجو و استاد بگذارند و بگویند در طی ۳ سال محصولی تولید کنید که واقعاً هدف ­دار باشد، و به این صورت امتیاز هیئت علمی و رتبه و… هم با همین تولیدات بالا می رود.

من به شخصه هر پروژه­ای که تعریف می­ کنم دانشجویان اذیت می ­شوند ولی فقط خب دانشجویان خاصی هم هستند که قبول می کنند دو یا سه ترم بمانند ولی یک پروژه ی خوب را به سرانجام برسانند.

 

⭕⁦ شما جایگاه ایران در زمینه مهندسی پزشکی را چگونه ارزیابی می کنید. در چه جایگاهی هستیم و در آینده به چه چیزی می خواهیم برسیم ؟

🔴جایگاه یک سری از شاخه های مهندسی پزشکی از نظر صنعت خیلی خوب است؛ مثلاً یک سری شرکت ها مانیتورینگ و دستگاه های خاص درست کرده اند و توانسته اند تائیدیه های خیلی سخت اروپا و آمریکا را بگیرند.

دانشگاه های ما رتبه ی خیلی خوبی ندارند. ما این همه سال وقت گذاشتیم و دولت هزینه کرده، خودمان وقت و انرژی گذاشتیم که در نهایت بتوانیم به یک دردی بخوریم نه اینکه فقط من پای تخته کتاب ها را تدریس کنم و دانشجو جرئت نکند که فراتر از آن برود. استاد باید مشکلات روز را در قالب درس بیاورد و از درس برای مشکلات روز ایده بگیرند.

دانشگاه یک مسیر و صنعت مسیر دیگری را می روند. مسیری که صنعت می رود می تواند در بین الملل مطرح شود ولی تعداد شرکت ها انگشت شمارند. اکثر شرکت ها دلالی، نمایندگی و… هستند.

حالا این تحریم ها می تواند فرصت خوبی باشد، البته به شرط اینکه مافیاها بگذارند. دلالی که بخاطر واردات سود کلان می کند، زیر پای شرکت ها و دانشگاه هایی که بخواهند تولید داشته باشند را می کشد. اگر بخواهیم طبق دستورالعمل های نظام پیش برویم، اوضاع می تواند درست بشود و تولید، از دست مافیاها آسیبی نبیند. و رقابت بین تولیدکنندگان بیفتد تا بتوانند کالاهایشان را ارتقاء داده و کیفیتشان را در حد بین الملل بالا ببرند. اما چون رقابت وجود ندارد و تنها یک شرکت دستگاه خاصی را تولید می کند، تولیدکننده قیمتش را ۷۰ تا ۸۰ درصد نمونه ی خارجی قیمت گذاری می کند، در صورتی که در آن حد هزینه نکرده است. از نظر من باید واردات انجام شود ولی برای شرکت تولیدکننده سنگ اندازی نکنند. در کل اگر در کنار دستگاه خارجی، تولید داخلی هم حضور داشته باشد و کنترل کیفی و نظارت صورت بگیرد، کیفیت کار بالاتر خواهد رفت.

 

⭕⁦ با توجه به صحبتی که داشتیم شما با ادامه تحصیل در خارج از کشور موافقید؟ 

🔴اگر دانشجویی واقعاً قلبش برای کشورش بزند و بخواهد کار خوب انجام دهد، در ایران و با همین شرایط هم می تواند درس بخواند. اما این اتفاق خیلی کم می افتد؛ دانشجویان زیاد نمی خواهند مطالب علمی یاد بگیرند و بیشتر تمایل دارند زودتر به زندگی روزمره برسند و درآمد داشته باشند. اگر بخواهند یک کار علمی انجام دهند و نوآوری داشته باشند، در ایران هم می توانند و باید به دنبال استادانی بگردند که در آن کلیشه ها نیفتاده باشند. ولی کشورهای خاصی هستند که دانشجو می تواند خیلی بهتر رشد کند.

🔺دکتر پولادیان با اشاره به برخی دانشگاه های خارج از کشور، فرمودند: مهم این است که سیاست گذاری در دانشگاه های اروپا و آمریکا مانند ایران نیست؛ یعنی در کلیشه ی پردازش دیتابیس نیستند. تعداد زیادی از آن ها کار جدیدی انجام می دهند و پول هم در اختیار دارند. با توجه به امکاناتی که دانشگاه های خارجی در اختیار دانشجویان قرار می دهند، اکثر دانشجویان به قصد فعالیت علمی مهاجرت می کنند.

متاسفانه ما در ایران کمبود امکانات را همیشه حس کرده ایم، و زمانی که امکانات در اختیارمان قرار می دهند در کارمان افراط می کنیم. اما موفق هم می شویم. چون هم از نیروی فکری و عقلانی نسبتاً خوب و هم از پشتکار برخورداریم. تنها ایرادی که وجود دارد این است که خصلت کار گروهی را نداریم و دوست داریم به تنهایی کار کنیم. به همین علت در دانشگاه ها اکثراً پروژه های انفرادی به خوبی پیش می روند.

توصیه ی من این است که اگر کسی برای تحصیل به خارج از کشور رفت، برگردد و دانشش را برای مملکت خودش استفاده بکند.

 

⭕⁦ نظر شما در رابطه با درس های دانشگاهی در رشته مهندسی چیست؟ به نظر شما چرا باید این نیاز باید وجود داشته باشه که دانشجو علاوه بر درس هایی که در دانشگاه می خواند، به دوره های آزاد هم بروند؟

🔴این نقص درس هاست. درس هایی که در دانشگاه ها تدریس می شوند، به روز رسانی نشده اند. هیچگاه دانشجو با توجه به شهریه ای که پرداخت می کند، دانشگاه را مجبور به تأمین آزمایشگاه مجهز نکرده است. زمانی که دانشجو از نزدیک دستگاه ها را ببیند و یاد بگیرد، بعد از فارغ التحصیلی راحت تر می تواند وارد بیمارستان ها شود.

درس های دانشگاه هم از نظر سر فصل ها و جزئیات می تواند به خوبی اصلاح شود. مهندسین پزشکی تفاوتی که با سایر مهندسین دارند این است که روی مسائلی که مربوط با موجود زنده هست کار می کنند و باید از دو دیدگاه ساختار و عملکرد به آن ها نگاه کنند. اما فراموش می شود که انسان روح دارد و بنابراین درسی به نام روانشناسی هم باید در دروس مهندسی پزشکی گنجانده شود. یعنی تا زمانی که شما ندانید مسائل روانی چه تاثیری روی عملکرد بدن دارد نمی توانید به حل مسائل و مشکلات بپردازید.

بجز این موضوع، شما در طراحی دستگاه اگر به مسائل روانشناختی توجهی نداشته باشید، پردازش دستگاهتان با خطا مواجه می شود. یا باید دستگاه از نظر زیباشناسی بررسی شود چون بیماران از دید ما کودک هستند و مانند کودکان باید با آن ها رفتار شود. مهندسین دستگاه ها را جوری باید طراحی کنند که بیماران از آن ها نترسند. من در تلاش هستم تا درس سایکوفوزیولوژی را تعریف کنم.

سطح آموزش در ایران نسبت به علمی که باید یک مهندس پزشک داشته باشد، پایین است. انتخاب درس ها نسبتاً خوب بوده اما آن طوری که باید اجرا نمی شوند. به طور مثال درس تجهیزات ۴ واحدی وجود دارد که بخشی از آن عملی است اما چون امکانات نداریم، این اتفاق نمی افتد و دانشجو به صورت شخصی باید به بیمارستان ها رفته تا با دستگاه ها آشنا شود.

 

⭕⁦ چرا بخشی از دوره ی دانشجویی مهندسین پزشکی مانند دانشجویان پزشکی، ورود به بیمارستان ها جهت آشنایی بیشتر با دستگاه ها و محیط بیمارستان ها نیست؟

 

🔴 کارآموزی همان ورود به بیمارستان ها است اما متاسفانه جدی گرفته نمی شود. دانشگاه فقط دنبال گرفتن شهریه ، دانشجو به دنبال گرفتن مدرک و استاد به دنبال انجام مقالات بیشتر است.

قانون کارآموزی به این صورت است که یک سوم از شهریه به استاد، یک سوم به دانشگاه و یک سوم به سرپرست کارآموزی تعلق می گیرد. اما در حال حاضر بخش اعظم شهریه به دانشگاه تعلق می گیرد. به هر استاد، حدود ۱۰ نفر کارآموز می دهند و استادها فرصت رسیدگی مستمر به دانشجویان را ندارند. در واقع استادی که دانشجویی را برای کارآموزی معرفی می کند، باید تلفن بزند و از اوضاع او مطلع شود. اما این اتفاق نمی افتد.

 

⭕⁦ به نظر شما کارآموزی در بیمارستان ها بهتر است یا شرکت ها؟ 

🔴فرقی نمی کند. اگر شرکتی بروید که فقط کار ترجمه و از این دست کارها انجام دهید، به درد نمی خورد. شرکتی بروید که مسئول  تعمیرات و نظارت فنی و… باشد خیلی بهتر است. شرکت ها معمولاً زمانی کارآموز قبول می کنند که بدانند در آینده کارمند خودشان می شود.

اما کارآموزی در بیمارستان ها خیلی سخت است. معمولاً خود دانشجویان از طریقی اقدام می کنند و وارد بیمارستان می شوند. قبلا طرحی هم برای بیوالکتریک و بیومتریال تعریف شده بود که آن هم خود دانشجوها متولی شدند. یک طرحی مانند طرح پزشک ها بود که به مناطق محروم می رفتند و خدمت می کردند. برای این طرح، دانشجوها باید وارد بیمارستان می شدند. و از همان طریق شاغل می شدند.

🔺ایشان در رابطه با کار در بیمارستان فرمودند: در بیمارستان همه ی مسئولیت ها بر گردن مهندس پزشک با حقوق خیلی ناچیز با پایه حقوقی کارمندان معمولی است. در صورتی که شخصی با همان سطح تحصیلات در علوم پزشکی، ۳ برابر حقوق می گیرد؛ چون زیر نظر وزارت بهداشت هست. راه درستش این است که مهندسی پزشکی زیر نظر وزارت بهداشت باشد و پایه حقوقی آن ها هم مانند کادر درمان باشد یعنی جزء کادر پزشکی به حساب آیند.

به طور مثال اگر پزشکی خطا کند، می گویند دستگاه مشکل داشته و متهم مهندس پزشک می شود. درصورتی که برخی از کادر درمان نحوه ی استفاده از دستگاه ها را بلد نیستند و با آزمون و خطا نحوه ی عملکرد آن ها را یاد می گیرند. هیچ کسی هم از مهندسین پزشکی حمایت نمی کند؛ چون اتحادیه، صنف و نظام مهندسی پزشکی وجود ندارد.

مهندس پزشکی پا به پای پزشکان و پرستاران کار می کنند اما هیچگاه اسمی از آن ها برده نمی شود. در بحث کرونا مهندسان، مواد و تجهیزات را تهیه و تست می کنند و در معرض ابتلا به کرونا قرار دارند ولی از مهندسین پزشکی اصلا تقدیر نکرده اند. تقدیر که نمی شود به کنار، متهم هم می کنند و با مسئولیت فوق العاده سنگین، حقوق ناچیزی می گیرند.

 

⭕⁦ شما نخستین بار در جهان موفق به ابداع تکنیک بی خطر و سریع برای تشخیص گرفتگی شریانهای قلب شدید. توضیحی در این خصوص می دهید؟ 

🔴بله؛ در سال های۶۷- ۶۸ به این فکر می کردم که ابوعلی سینا چگونه با نبض می توانست بیماری ها را تشخیص دهد. متوجه شدم که دست سنسورهای حساسی دارد. آن زمان دکتر علی عباسپور تهرانی فرد، رئیس دانشکده و دکتر محمدرضا هاشمی گلپایگانی که در رشته ی مهندسی پزشکی استاد بودند،  فوت و فن را می دانستند به من کمک کردند و به دنبال جایی می گشتم که بتوانند من را حمایت کنند. چون به سنسورهایی برای قرار گیری روی دست نیاز داشتم اما دانشگاه شریف هزینه نمی کرد و پروژه ها به صورت تئوری مطرح می شدند. به پیشنهاد دکتر عباسپور به علت وجود امکانات و تامین هزینه های طرح پژوهشی وارد دانشگاه آزاد شدم و تامین امکانات ۲ تا ۳ سال به طول انجامید. توانستم سنسوری را روی رگ بگذارم و الگوی حرکت نبض را بدست آوردم. آن زمان می توانستیم این طرح را در مقاله های نیچر چاپ کنیم ولی در این حد ادامه دار نشد. در در دوره ی دکتر جاسبی، دانشگاه آزاد تجهیزات مورد نیاز را تامین کرد و من را حمایت کردند. دکتر جاسبی نامه زدند و از علوم پزشکی برای مشاوره، متخصص قلب گرفتند.

در هر صورت این ستاپ را سرهم کردیم و هدف من این بود که  آن را به شکل دستگاه کوچک در بیاورم که مملکت اصلاً حمایت نکرد.

 

⭕در پایان اگر نکته ای دارید برای دانشجویان دارید، بفرمایید.

🔴توصیه ی من به دانشجویان این است که سعی کنند به تیم های پزشکی نزدیک تر شوند. چون رشته ی ما رشته ای ابزاریست و ما آمده ایم تا به پزشکان کمک کنیم؛ اگر پزشک نبود رشته ی ما هم به درد نمی خورد ما ابزار را داریم؛ ابزار حتماً فیزیکی نیست. می تواند فرمول یا آچار و پیچ گوشتی یا همین دستگاه های پزشکی باشد. ما می توانیم ابزار خوب تهیه ، اصلاح و تعمیر کنیم. بنابراین باید ببینیم پزشک چه چیزی می خواهد. یکی از اهداف ما از ادغام این دانشکده، ارتباط با پزشکان بود که ممکن نشد. الان دانشجو مجبور است خودش با پزشکان آشنا شود و یا به کنگره ها برود. در کنار کنگره ها نمایشگاه های خوبی برپا می شود. دستگاه های روزی که آنجا هستند را ببیند. آن چند ساعت را همان جا در نمایشگاه با تولیدکنندگان ، واردکنندگان و پزشکان گپ بزند. به این صورت، هم شغل پیدا می کند و هم ایده ها و مشکلات را می تواند پیدا کند. ما تا مسئله ای را ندانیم، نمی توانیم آن را حل کنیم. مسئله ی ما پزشکان و مشکلاتشان است.

برایتان آرزوی موفقیت می کنم.

با تشکر از جناب دکتر مجید پولادیان که وقتشان را در اختیار ما قرار دادند و این مصاحبه با نشریه علمی، فرهنگی و دانشجویی مهندسی پزشکی صورت گرفت.

نوشته قبلی
مدوفارم ۱۴۰۰
نوشته بعدی
کارگاه اصول مدیریت در مهندسی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این فیلد را پر کنید
این فیلد را پر کنید
لطفاً یک نشانی ایمیل معتبر بنویسید.
برای ادامه، شما باید با قوانین موافقت کنید

keyboard_arrow_up